Κολοφών

Αρχαία ιωνική πόλη της Λυδίας της Μικράς Ασίας, μεταξύ Σμύρνης και Εφέσου. Ιδρύθηκε από Ίωνες κατά τον 11ο αι. π.Χ. Κάτοικοί της μετοίκησαν στη Σμύρνη συντελώντας έτσι στον εξιωνισμό της πόλης. Η πόλη άκμασε ιδιαίτερα στη διάρκεια του 8ου και του 7ου αι. π.Χ., περίοδο κατά την οποία ήταν πολύ πλούσια και ισχυρή, λόγω των προϊόντων της περιοχής της, ενώ με τον καιρό εξελίχθηκε σε ναυτική πόλη – επίνειό της ήταν το Νότιον. Αποικίες της ιδρύθηκαν στη Μύρλεια της Βιθυνίας και στον Λιμένα Κολοφωνίων της Χαλκιδικής. Η Κ. υποτάχθηκε στους Λυδούς και στη συνέχεια στους Πέρσες. Μετά τους Μηδικούς πολέμους έγινε μέλος της Αθηναϊκής συμμαχίας, αλλά στις αρχές του Πελοποννησιακού πολέμου κατακτήθηκε πάλι από τους Πέρσες. Το 410 π.Χ. ελευθερώθηκε από τον Αθηναίο στρατηγό Θράσυλλο και από το 388 π.Χ. μέχρι την έλευση του Μεγάλου Αλεξάνδρου περιήλθε και πάλι υπό την κυριαρχία των Περσών. Αργότερα την κυρίευσε ο Λυσίμαχος, ο οποίος το 299 π.Χ. μετέφερε πολλούς κατοίκους της στην Έφεσο. Το 188 π.Χ. υποτάχθηκε στους βασιλείς της Περγάμου. Στην περιοχή της Κ. βρισκόταν ο περίφημος ναός του Κλαρίου Απόλλωνα και της Κολοφωνίας Αρτέμιδος. Ερείπια της αρχαίας πόλης (ακρόπολη, θέατρο, θέρμες) σώζονται στο σημερινό χωριό Ντεΐρ-Μεντερέ. Η Κ. ήταν πατρίδα του Μίμνερμου, του Ξενοφάνη και του Νίκανδρου.